در یکسوم از کل زندگی که درحال خواب میگذرانیم، ذهن ما در سرزمین ناشناختهی ناخودآگاه اقامت دارد. ما خواب میبینیم اما علت آن را کاملا نمیدانیم. درحالیکه این آمیزههای شبانهی تصویر و داستان، مدت زمان طولانی است که توجه انسان را به خود جلب کرده است، علم مدرن تا حد زیادی معتقد است که خوابها تأثیری روی زندگی روزمره ندارند. گرچه در آزمایشگاه خواب مؤسسهی فناوری ماساچوست (MIT)، گروه کوچکی از پژوهشگران طرز فکر دیگری دارند و درحال ایجاد فناوریهایی هستند که میخواهند با استفاه از آنها و برای اثبات ارزش رویاها، ناخودآگاه را مورد کاوش قرار دهند. آدام هوروویتس، دانشجوی دکتری گروه رابطهای سیال در آزمایشگاه رسانهی MIT میگوید:
رویا دیدن درست مانند فکر کردن در شب است. وقتی وارد آن میشوید، صبح در حالت متفاوتی خارج میشوید. اما ما درمورد تجربهی انتقال اطلاعات یا افکاری که آن را هدایت میکنند، سوالی نپرسیدهایم.
هوروویتس و همکارانش بهدنبال یافتن پاسخ این سؤال هستند و امیدوار هستند آن را پیدا کنند. در حالیکه پژوهشهای گذشته نشان داده است که رویاها ممکن است به تثبیت حافظه، تنظیم عواطف و سلامت روان کمک کنند، آزمایشگاه خواب در تلاش است تا در این راستا قدمی پیشتر برود. پژوهشگران بهجای بررسی سادهی نقش رویاها در زندگی، میخواهند که ببینید وقتی در آنها مداخله میکنند، چه اتفاقی میافتد. برای انجام این کار، آزمایشگاه خواب که در سال ۲۰۱۷ بهعنوان بخشی از گروه رابطهای سیال آزمایشگاه رسانهی MIT راهاندازی شد، درحال توسعهی دستگاههای پوشیدنی متنبازی است که به طرق مختلفی رویاها را ردیابی کرده و با آنها تعامل برقرار میکنند.
درحالیکه بخشی از این کار با هدف مشروعیت بخشیدن به این ایده انجام میشود که رویاها ضایعات تصادفی ذهن نیستند، بلکه نقطهی دسترسی به سطوح عمیقتری از شناخت هستند، هدف بزرگتر نشان دادن این موضوع است که وقتی رویاها را بتوان هک، تقویت و هدایت کرد، زندگی ما در بیداری از مزایای آن بهرهمند خواهد شد. هوروویتس میگوید:
مردم نمیدانند که یکسوم از زندگی آنها، یک سومی است که میتوانند در آن خود را تغییر داده، سازماندهی کرده یا بهتر کنند. تقویت حافظه یا افزایش خلاقیت یا بهبود خلقوخو در روز آینده یا بهبود عملکرد در امتحان، همهی اینها کارهای مهمی هستند که میتوانید در خواب انجام دهید.
ابزار اصلی هوروویتس در آزمایشگاه خواب، دورمینو است که وسیلهی دستکشمانندی است که برای تقویت خلاقیت ازطریق بردن فرد به حالت هیپناگوژیا طراحی شده است. هیپناگوژیا حالت نیمهشفاف بین بیداری و خواب است؛ زمانیکه افکار ما از بند واقعیت رها شده و شروع به رویاشدن میکنند. دورمینو بهمنظور دسترسی کاربران به تفکر سیال و تداعی آزادانه، به گسترش، اثربخشی و تسخیر این وضعیت انتقالی کمک میکند.

اصل هدایتگر پشتصحنهی دورمینو چیز جدیدی نیست. گفته میشود افراد خلاقی مانند توماس ادیسون، نیکولا تسلا و سالوادور دالی درحالیکه گوی فولادی در دست داشتند، چرت میزدند تا وقتی که گوی از دستشان رها شده و به زمین میافتاد، در حالت هیپناگوژیا بیدار شوند. در این سرزمین مرزی میان خودآگاه و ناخودآگاه، ذهن خلاق آنها میتوانست باز شود.
دورمینو توپ فولادی را متناسب با قرن ۲۱ بهروزرسانی میکند. درحالیکه حسگرهایی اطراف مچ دست و انگشتان کاربر قرار دارند، دستگاه تُن عضلانی، ضربان قلب و رسانایی پوست را دنبال میکند تا مراحل مختلف خواب را تشخیص دهد. وقتی کاربر وارد مرحلهی هیپناگوژیا میشود، دستگاه یک نشانهی صوتی از پیش ضبطشده را اجرا میکند که معمولا از یک کلمه تشکیل شده است و هرچیزی را که کاربر ممکن است در پاسخ بگوید، ضبط میکند. هوروویتس در آزمایش ۵۰ نفرهای با دورمینو دریافت که محتوای نشانهی صوتی بهطور موفقیتآمیزی خود را در خواب افراد نشان میدهد. برای مثال، اگر کلمه ببر بود، کاربران گزارش میکردند که خواب ببر دیدند. اما علاوهبر تغییر محتوای خواب، هوروویتس متوجه شد که این گسترش و تعامل با حالت هیپناگوژیک باعث بهبود عملکرد فرد در وظایف خلاقانه میشود.
جودیت آمورس، یکی دیگر از پژوهشگران آزمایشگاه خواب درحال کار روی تغییر محتوای رویاها ازطریق دسترسی به سطح عمیقتری از ناخودآگاه ازطریق بویایی است. پروژهی او که بیواسنس (BioEssence) نام دارد، یک ابزار پوشیدنی منتشرکنندهی رایحه است که ضربان قلب و امواج مغزی را مورد نظارت قرار میدهد تا مراحل خواب را ردیابی کند. وقتی کاربران به مرحلهی N3 برسند که با تثبیت حافظه همراه است، دستگاه بوی از پیش تعیینشدهای را آزاد میکند که کاربر آن را با یک رفتار آموختهشده یا حافظه مرتبط میکند. با بوییدن آن بو در هنگام خواب، ذهن ناخودآگاه آن حافظه را تقویت میکند. برخلاف آغازگرهای شنیداری یا لمسی، احتمال اینکه بو فرد را از خواب بیدار کند، کمتر است.
منبع:
https://www.zoomit.ir/2020/4/16/347511/devices-to-hack-dreams/